Con người thường khao khát tìm kiếm sự giải thoát khỏi khổ đau, trắc trở trong cuộc sống và mong muốn có một hướng dẫn để sống một cuộc sống có ý nghĩa và hạnh phúc hơn. Bởi vậy, từ khóa được tìm kiếm nhiều cho điều này đó là Tứ Diệu Đế.
Tứ diệu đế là gì?
Tứ Diệu Đế là bốn sự thật rốt ráo về khổ, nguyên nhân khổ, diệt khổ, con đường diệt khổ (Đạo). Trong Phật giáo, Tứ Diệu Đế (hay Tứ Thánh Đế) là “những sự thật của bậc thánh“. Là những sự thật hay những cái có thật cho “những người xứng đáng về mặt tâm linh”.
Giải thoát khỏi khổ đau: Mô hình “TDĐ” thường mô tả các khía cạnh của cuộc sống đầy đau khổ và khó khăn. Việc tìm kiếm sự giúp đỡ từ những vị thần này có thể hiểu là nỗ lực để giải thoát khỏi những trải nghiệm khó khăn trong cuộc sống.
Hướng dẫn đạo lý: “Đạo Đế” thường biểu thị sự hướng dẫn đạo lý. Nó đề xuất con người nên tu tâm, học hành. Và tìm kiếm ý nghĩa cuộc sống thông qua các giáo lý tâm linh.
Nhu cầu tìm hiểu về sự tồn tại: Việc tìm kiếm TDĐ thường phản ánh nhu cầu tìm hiểu về sự tồn tại, về mục đích của cuộc sống. Và về quan hệ giữa con người và vũ trụ.
Mong muốn hỗ trợ tâm linh: Các vị thần trong TDĐ thường được coi là những người bảo hộ, có khả năng hỗ trợ tâm linh và mang lại may mắn. Việc tìm kiếm sự liên kết với những vị thần này có thể là một cách để tìm kiếm sự bảo vệ và an lạc.
Những sự thật cao quý trong tứ thánh đế
Tứ diệu đế thành 2 cặp Nhân Quả gồm: Khổ – Tập, Diệt – Đạo. Đây là 4 sự thật kỳ diệu cao quý giúp chúng ta nắm chắc được bản đồ để đi trong cuộc đời. Quan trọng là chúng ta vận dụng như thế nào cho hợp lý.
Khổ đế
Khổ đế – Vấn đề: là bất như ý, không thỏa mãn, không vừa lòng xuất hiện do tâm sân sợ, chối bỏ.
Trong cuộc đời chúng ta thường phải đối mặt với nhiều trường hợp khổ đế. Sự chấp nhận không may mắn có thể dẫn đến tâm trạng tiêu cực. Đặc biệt là khi sự không hài lòng tích tụ thành tâm sân. Những người ít giận độ thì khi giận, tâm sân thường hoạt động mạnh mẽ. Sẽ gây khó chịu cho nhiều người xung quanh.
Khổ đế không phải là điều mà chúng ta mong đợi. Nó thường đến bất ngờ và khiến tâm hồn không hài lòng. Nó thường xuất hiện khi tâm trạng sợ hãi và từ chối.
Tập đế
Tập đế – Nguyên nhân: là mong cầu, muốn như ý xuất phát từ tâm Tham. Tập đế thường xuất phát từ ham muốn, mong muốn những điều mà tâm tham mong muốn.
Tâm Tham là tâm Si vận hành. Nghĩa là nó phát sinh từ tâm tham, và tâm si thường là nguyên nhân chủ yếu đằng sau nó. Sự tham lam thường là kết quả của thiếu hiểu biết. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến trạng thái khổ, trong đó Đức Phật đã chỉ ra 2 nguyên nhân chính là Vô Minh và Tham Ái.
Diệt đế
Diệt đế: Sự chấm dứt, sự đoạn diệt, khổ có thể được chấm dứt hoặc được ngăn chặn bằng sự từ bỏ.
Diệt đế đại diện cho trạng thái niết bàn, vô ngã, và giải thoát. Khi đạt được trạng thái này, tâm hồn không còn bị ràng buộc, không còn mắc kẹt vào bất kỳ điều gì nữa.
Đạo đế
Đạo đế – đạo là con đường. Đạo là con đường dẫn đến sự từ bỏ, sự đoạn diệt ái và khổ.
Đạo đế là con đường giải quyết vấn đề, bao gồm bát chánh đạo (8 yếu tố giải thoát). Và 3 gốc là Giới Định Tụê. Thực hành chân truyền của bát chánh đạo trong cuộc sống giúp chúng ta vượt qua khổ đau và đạt đến trạng thái hạnh phúc thực sự.
Tứ diệu đế là bốn sự thật quý báu, bốn chân lý nhiệm mầu. Chúng giúp chúng ta hiểu rõ hơn về hành trình cuộc sống. Quan trọng nhất là làm thế nào chúng ta áp dụng chúng vào cuộc sống hàng ngày của mình.